kavram realizmi ne demek?

Kavram Realizmi (Concept Realism)

Kavram realizmi veya fikir realizmi, felsefi bir görüştür ve genel olarak soyut nesnelerin (kavramlar, evrenseller, önermeler vb.) zihinden bağımsız bir varoluşa sahip olduğunu savunur. Bu görüşe göre, örneğin "kırmızılık" kavramı, sadece zihnimizde var olan bir düşünce değil, bizden bağımsız, gerçek bir varlığa sahiptir. Platon'un İdealar Kuramı, kavram realizmine önemli bir örnektir.

Kavram realizminin temel argümanları şunlardır:

  • Evrensellerin Gerekliliği: Somut nesnelerin ortak özelliklerini açıklamak için evrensel kavramların varlığına ihtiyaç duyulur. Örneğin, birçok farklı kırmızı nesne vardır, ancak hepsinin ortak özelliği olan "kırmızılık" kavramı, bu nesnelerin ortaklığını açıklar.

  • Anlambilimsel Gereklilik: İfadelerimizin anlamlı olabilmesi için, bu ifadelerin gönderme yaptığı nesnelerin var olması gerekir. "Yuvarlak kare yoktur" gibi bir ifadenin anlamlı olabilmesi için, "yuvarlaklık" ve "karelik" kavramlarının var olması gerekir.

Kavram realizminin farklı türleri bulunmaktadır:

  • Platonik Realizm: Kavramların, somut dünyadan ayrı, ideal bir dünyada var olduğunu savunur.

  • Aristotelesçi Realizm: Kavramların, somut nesnelerin içinde, onların özünü oluşturduğunu savunur.

Kavram realizmine yönelik bazı eleştiriler şunlardır:

  • Açıklama Sorunu: Kavramların zihinden bağımsız nasıl var olabileceği açıklanmakta zorlanılır.

  • Erişilebilirlik Sorunu: Zihnimizin, zihinden bağımsız olan kavramlara nasıl erişebileceği açıklanmakta zorlanılır.

Kavram realizmi, metafizik, epistemoloji ve mantık gibi felsefi alanlarda önemli tartışmalara yol açmıştır ve günümüzde de tartışılmaya devam etmektedir.